Exbio Βιολογια και Κοινωνια
Από τον περασμένο Σεπτέμβριο στην ευρεία σύσκεψη της β΄ βάθμιας της ΠΕΒ είχα κάνει προτάσεις δράσεων που έγιναν ΑΠΟΦΑΣΕΙΣ της (ανοιχτή σύσκεψη των προέδρων των ΒΙΟ τμημάτων- όπως είχε οργανωθεί στο παρελθόν- με καλεσμένο εκπρόσωπο του Υπουργείου και ΜΜΕ, συλλογή υπογραφών- όπως είχε γίνει στο παρελθόν- ενάντια στο επιχειρούμενο σχέδιο, δημοσιοποίηση κειμένου για να διδάσκονται- εξετάζονται οι μαθητές και μαθηματικά και βιολογία). Αυτές οι αποφάσεις έμειναν στα αζήτητα, χωρίς καμία- γνωστοποίηση έστω- αιτιολογίας! Μετά από τόσους μήνες αδράνειας φτάσαμε σχεδόν στο παρά 5΄ της λήψης των αποφάσεων προφανώς και για τη διδασκόμενη ύλη και στις 29-1-19 υπήρξε η πληροφορία ότι προωθείται η λύση που τελικά ανακοινώθηκε στις 22-2-19 ως πρόταση του ΙΕΠ. Αμέσως συνέταξα το παρακάτω κείμενο και το έστειλα στα μέλη του Δ.Σ. για άμεση έγκριση (αλλαγές ή συγγραφή άλλου σχετικού) με τη διαδικασία του επείγοντος, αφού- όπως και φάνηκε- διαμειβόταν η διαδικασία λήψης των σχετικών αποφάσεων. Η πρόταση μου ήταν αυτό να σταλεί άμεσα στον Υπουργό με ταυτόχρονη έντονη δημοσιοποίηση στα ΜΜΕ (και ιδίως εκπαιδευτικές ιστοσελίδες). Ατυχώς- και με τεράστια έκπληξη μου- δέχτηκα από κάποιους συναδέλφους μέλη του Δ.Σ. απάντηση ότι …δεν είναι επείγον, ότι προκαταλαμβάνω την Επ. Π. (που ΘΑ συγκροτείτο μετά από 20ήμερο…) διανθισμένες με ανυπόστατες- αστήρικτες αιτιάσεις, συκοφαντίες (! ) και «νουθεσίες» για την τήρηση των διαδικασιών (παντελώς διαστρεβλωτικές). Η άποψη των λίγων συναδέλφων που υποστήριξαν ότι η αντίδραση απέναντι μου ήταν αδικαιολόγητη δεν οδήγησε σε κάτι άλλο, αφού σκεπάστηκε από τη σιωπή της πλειοψηφίας του Δ.Σ. Λίγες ημέρες μετά την παραίτηση μου (στην οποία φυσικά συνεκτιμήθηκε ισχυρά και αυτό) υπήρξε, παρμένη με τη διαδικασία του …επείγοντος (που λίγες ημέρες πριν ήταν λάθος!) και βέβαια χωρίς απόφαση της Επ. Π. που ακόμα δεν είχε συγκροτηθεί, η ανακοίνωση στο site της ΠΕΒ για την «ημέρα Δαρβίνου» με, ουσιαστικά, το ίδιο περιεχόμενο. Και με σαφή χρονοκαθυστέρηση ως προς τις διαμειβόμενες διαδικασίες και κυρίως χωρίς να σταλεί στο Υπουργείο και στα ΜΜΕ. Χάθηκε δηλαδή, άλλη μια δυνατότητα πίεσης να μη γίνουν τα σοβαρά ατοπήματα που τώρα ανακοινώθηκαν, αν και βέβαια η αδράνεια τόσων μηνών ήταν το καθοριστικό. Είναι ξεκάθαρο ότι αν θέλουμε κάτι θετικό να προχωρήσει, αρκετά πράγματα οφείλουν να αλλάξουν. Για να γίνει αυτό οι συνάδελφοι πρέπει, πρωτίστως, να γνωρίζουν τι και πως διαμείβεται! Προς τούτο δημοσιοποιώ το παρόν και βέβαια, όσα σημειώνω μπορούν να τεκμηριωθούν ασφαλώς από τη σχετική αλληλογραφία (όλα τα σχετικά με τη λήψη αποφάσεων από το Δ.Σ. και καταστατικά είναι δημοσιοποιήσιμα στα μέλη!).
Ανδρέας Ζοάνος
Εκδηλώσεις για τον Κ. Δαρβίνο και ο πιθανός εξοβελισμός της διδασκαλίας της Εξέλιξης από το σύνολο των μαθητών του ελληνικού Λυκείου
Αυτή την περίοδο, στις περισσότερες χώρες προετοιμάζονται οι εκδηλώσεις προς τιμή της δαρβινικής θεωρίας και του θεμελιωτή της, οι οποίες τοποθετούνται το μήνα Φεβρουάριο οπότε γεννήθηκε ο Κάρολος Δαρβίνος. Η εξαίρεση αφορά μόνο τις χώρες στις οποίες επικρατεί ο θρησκευτικός φανατισμός. Οι ποικίλες εκδηλώσεις αποσκοπούν όχι μόνο ή κυρίως στην επισήμανση ότι η εξέλιξη των ειδών είναι ένα αδιαμφισβήτητο επιστημονικό δεδομένο- κανένα σοβαρό επιστημονικό στοιχείο δεν το αμφισβητεί. Ούτε στο ότι η θεωρία του Κ. Δαρβίνου αποτελεί το-αποδείξιμα- στέρεο πλαίσιο εξήγησης του φαινομένου της Εξέλιξης.
Ο «μήνας» ή η «ημέρα» Δαρβίνου παγκοσμίως, επιχειρεί κυρίαρχα να αναδείξει τη θεμελιώδη σημασία της δαρβινικής θεωρίας για τη θεώρηση των πραγμάτων γενικά, επιστημονικά και πραγματιστικά, σε ένα ευρύτατο πεδίο, μακριά- στην πραγματικότητα στον αντίποδα- από τις ανερμάτιστες και αντιεπιστημονικές «νεοδαρβινικές» προσεγγίσεις. Πράγματι, η θεωρία της Εξέλιξης αποτελεί σήμερα ένα βασικό «εργαλείο σκέψης» για την κατανόηση πλήθους φαινομένων που αφορούν την Ιατρική και ευρύτερα την Υγεία, το Περιβάλλον και το «χειρισμό» του, τη σχεδίαση συστημάτων-ακόμα και υπολογιστικών- αλλά και την τέχνη και φυσικά τη φιλοσοφία. Αποτελεί το υπόβαθρο για την κατανόηση της μεγάλης σημασίας του «διαφορετικού» και της ποικιλότητας σε επίπεδο «φυλών», λαών αλλά και στις διανθρώπινες σχέσεις.
Στη χώρα μας, όμως, οι προετοιμασίες για τις «εκδηλώσεις Δαρβίνου» συμπίπτουν ατυχώς με μια επαπειλούμενη σοβαρή οπισθοδρόμηση. Σύμφωνα με τις εξαγγελίες του Υπουργείου Παιδείας για τις αλλαγές στο Γεν. Λύκειο, το μάθημα της Βιολογίας Γεν. Παιδείας Γ’ Λυκείου στα πλαίσια του οποίου- και μόνο αυτού- διδάσκεται σήμερα ακόμα η «Εξέλιξη», καταργείται! Σε αυτό το μάθημα περιλαμβάνεται και η διδασκαλία της Οικολογίας- των ανθρώπινων παρεμβάσεων και οι συνέπειες τους, όπως και τα θεμελιώδη στοιχεία για την κατανόηση των αιτίων όπως και προφύλαξη από τις λοιμώξεις, τα σεξουαλικώς μεταδιδόμενα νοσήματα και τις εξαρτησιογόνες ουσίες. Η ηλικία- ωρίμανση των εφήβων των λυκειακών τάξεων, αλλά και οι προαπαιτούμενες γνώσεις τους, μόνο τότε τους επιτρέπουν μια ουσιαστική και βαθειά κατανόηση αυτών των φαινομένων και ιδιαίτερα της Εξέλιξης. Οι αναφορές στο Γυμνάσιο, είναι εύλογα και σωστά, πολύ πιο γενικές- εισαγωγικές και επιπλέον σε ιδιαίτερα συρρικνωμένο ωράριο. Η επικράτηση της άποψης της μη διδασκαλίας αυτών των αντικειμένων στο Λύκειο θα αποστερήσει τους μελλοντικούς πολίτες από καθοριστικά για τη ζωή τους γνωστικά στοιχεία, ενώ ειδικά για την Εξέλιξη θα τους απογυμνώσει από ένα πολύτιμο «εργαλείο σκέψης» για τόσα! Αναπόδραστα θα επιφέρει ουσιώδη προβλήματα σε πολλά επίπεδα.
Εύλογα, μια τέτοια προοπτική θα βρει ισχυρά απέναντι όχι μόνο την κοινότητα των Βιοεπιστημόνων στη χώρα μας, τουλάχιστον, αλλά ευρύτερα τον κάθε μη φονταμενταλιστή- μισαλλόδοξο πολίτη.
Το περίεργο μάλιστα είναι ότι το κυβερνόν κόμμα, όχι μόνο ως αντιπολίτευση υποστήριξε ενθέρμως την επέκταση της διδασκαλίας αυτών των αντικειμένων- και ιδιαίτερα της Εξέλιξης- στο Λύκειο, αλλά και ως κυβέρνηση στα πρώτα της βήματα αναβάθμισε το μάθημα σε δίωρο, με εκφρασμένη αιτιολόγηση τη δυνατότητα ουσιαστικότερης εμβάθυνσης στις θεματικές του και ιδιαίτερα στην Εξέλιξη, κλείνοντας παράλληλα τα αυτιά σε ισχυρές συντεχνιακές πιέσεις, αναχρονισμούς και ιδεοληψίες. Άλλαξε τώρα κάτι από αυτά;
Θέλουμε να πιστεύουμε, συνεπώς, ότι στη σχεδίαση του ΥΠΕΠΘ όλα αυτά έχουν ληφθεί υπ΄ όψιν και θα διασφαλίζεται ότι ΟΛΑ τα παιδιά του Λυκείου θα διδάσκονται επαρκώς και αποτελεσματικά αυτά τα αντικείμενα.
Αξιότιμε κ. Υπουργέ,
Ως ο επιστημονικός φορέας των Ελλήνων Βιοεπιστημόνων είμαστε πάντοτε στη διάθεση σας για να συμβάλλουμε εποικοδομητικά σε κάθε τι κοινωνικά ελπιδοφόρο.