Φανταστική Ανάμνηση 4 (ΦΑ4)

(κάθε ομοιότητα με πρόσωπα και καταστάσεις ίσως δεν είναι καθόλου τυχαία»

Ο εκσυγχρονισμός υπηρεσίας, αναδύει απρόσμενη παρανομία αλλά και αφωνία διοικούντων!

Ο Διευθυντής «μας» στην 1^η του επαφή –απο την 1^η ημέρα ανάληψης καθηκόντων- όντως τρόμαξε με την κίνηση περιστάτικών του εργαστηρίου, όταν αντίκρυσε στην υποδοχή 3 μέλη του εργαστηρίου να εργάζονται πυρετωδώς για την αρχική υποδοχή/ταξινόμηση/προετοιμασία 100δων δειγμάτων ασθενών «του νοσοκομείου» (θα κατανοήσουμε τα «» αργότερα) που αντιστοιχούσαν απότι υπολόγισε σε >6000 εξετάσεις την ημέρα απο ένα σύνολο 18 διαφορετικών ειδών εξετάσεων!

Tις επόμενες μέρες για να μη πολυλογούμε και κυρίως με την συνεργασία με το τεχνικό και επιστημονικό προσωπικό κατάλαβε οτι τόσο ο όγκος, όσο και η ετερογένεια της …προέλευσης των περιστατικών ήταν σοβαρότατα προβλήματα που έπρεπε να αντιμετωπισθούν άμεσα. H λύση ήταν η μηχανοργάνωση του εργαστηρίου, καταργώντας και τις πελώριες …φυλλάδες δίπλα στους 5 αναλυτές, που κατεγράφονταν χειρόγραφα τα αποτελέσματα των εξετάσεων με αναμενόμενες επιπτώσεις σε χρόνο, λάθη, έλλειψη ιστορικού κτλ.

Οι λόγοι δεν αφορούσαν μόνο τον εκσυγχρονισμό του εργαστηρίου γενικά, ούτε αν θέλετε μόνο λόγους συννομίας και οικονομίας και κόπωσης του προσωπικού με γνωστές επιπτώσεις. Αφορούσαν και την ποιότητα των εξετάσεων, μιας και τόσο λόγω του μεγεθυμένου όγκου (θα το δούμε στην συνέχεια) όσο και της ετερογένειας και «αγνώστου προέλευσης» υπήρχε πρόβλημα στην ποιότητα των εξετάσεων. Πρόσθετα –έστω λόγω ιδιοτυπίας του ίσως, όπως ήδη τον γνωρίσαμε- ο Διευθυντής «μας» έθετε και πρόβλημα σοβαρότητας στην αντιμετώπιση του εργαστηρίου και των υπηρεσιών του.

Η μηχανοργάνωση σε όποια υπηρεσία, εδώ θυμόμαστε οτι αφορά εργαστήριο, αναβαθμίζει  την ποιότητα, την ταχύτητα και την ασφάλεια των υπηρεσιών που παρέχει. Τα μηχανογραφικά συστήματα (LIS – Laboratory Information Systems) επικοινωνούν απευθείας με τους αναλυτές, μειώνοντας  τον χρόνο προγραμματισμού και την πιθανότητα λαθών απο την χειροκίνητη διαδικασία. Παράλληλα ενημερώνουν για το ιστορικό του ασθενούς, έχουν αρχείο ελέγχου ποιότητας και προβάλλουν τα αποτελέσματα με πολλούς τρόπους, αλλά και με ασφάλεια. Όπως είναι κατανοητό η χρησιμότητά του LIS «επιβάλλεται» ιδιαίτερα σε μεγάλο όγκο περιστατικών η/και αναλύσεων η/και αποτελεσμάτων ιδιαίτερα σε ετερογενές «μίγμα» ασθενών/ασθενειών.

Το κρίσιμο στοιχείο/κλειδί που τέθηκε εξαρχής για πολλούς λόγους  στην εφαρμογή της LIS : Κάθε περιστατικό στην παραπομπή του θα είχε απαραίτητα τον Αριθμό Κίνησης (AK) του νοσοκομείου , που ίσχυε για ΚΑΘΕ εισαγωγή ασθενούς και για ΚΑΘΕ εξωτερικού ιατρείου ασθενή!

Ποικιλία …ενστάσεων!

Με πολύ κόπο πείστηκε η Διοίκηση και ενέκρινε την δαπάνη για το LIS! Οι αντιδράσεις ήταν ποικίλες αναμενόμενες και μη:

• Απο μερίδα του τεχνικού και επιστημονικού προσωπικού παρότι εξηγήθηκε το πόσο θα διευκόλυνε την ζωή τους. Για τις ενστάσεις της Γραμματείας ήδη αναφερθήκανε σε προηγούμενη φανταστική ανάμνηση (ΦΑ). Η γνωστή μας νομίζω απορία: και τι κέρδος θα έχουμε δηλαδή, μήπως θα πάρουμε προαγωγή ή θα αυξηθεί ο μισθός;;;…
• Άκουσε οτι διαμαρτυρήθηκαν Πανεπιστημιακοί καθηγητές, και μέλη ΔΕΠ με ιδιωτικά ιατρεία ή/και συνεργασίες : σιγά το πρόβλημα αν στέλνουμε ελάχιστα περιστατικά απο τα ιατρεία μας, έλεγαν…
• Ακούστηκε οτι επισκέφθηκε τον  Διευθυντή μας εργαστηριακός γιατρός  απο γειτονικό εργαστήριο που του είπε : Έχω τα 2 παιδιά μου Αγγλία και εξυπηρετώ κάποιους συναδέλφους απο ιδιωτικά ιατρεία και εργαστήρια με 5-6 δείγματα την εβδομάδα. Αν μου τα κόψετε θα έχω πρόβλημα στην συνέχεια των σπουδών τους. Και στο φινάλε σιγά μη σώσετε το δημόσιο με αυτή την οικονομία…
• Μαθεύτηκε οτι σε εφημερία συναδέλφου του, εμφανίστηκε κάποιος (!) που πήγε μόνος του στον αναλυτή και ανέλυε (!!!) δείγματα στον αναλυτή του εφημερείου! Όταν του ζητήθηκε ο λόγος απο την εφημερεύοντα, ξαφνιάστηκε (ήταν συναδελφος): έτσι είχα συνεννοηθεί με τον προηγούμενο Διευθυντή και έφερνα τα δείγματα απο το εργαστήριο που διατηρώ στην γειτονιά!
• Μέλος του εργαστηρίου έφερνε δείγματα συγγενών του (έλεγε) προς εξυπηρέτηση, γιατί ήταν υπέργηροι και είχε μεγάλο σοι! (Αργότερα επειδή καταγγέλθηκε ανώνυμα στην Διοίκηση μετά απο σημείωμα του που βρέθηκε με τα σχετικά κόστη, του έγινε ΕΔΕ αλλά χωρίς άλλες συνέπειες).
• Aκούστηκε οτι μεταξύ των δειγμάτων των ασθενών που εισήγοντο στο εργαστήριο, υπήρχαν και μη ανθρώπινα δείγματα (είδαμε την αμυλάση της…γάτας στην ΦΑ3)!!!

Κανένας βέβαια δεν μπορούσε «επισήμως» και υπηρεσιακά, να εκφράσει τις αντιρρήσεις του στον επιχειρούμενο εκσυγχρονισμό (και νομιμοποίηση λειτουργίας δημόσιου εργαστηρίου θα έλεγα) των υπηρεσιών του.

Ο Διευθυντής μας παρόλα αυτά, ενημέρωσε Διοίκηση και όλες τις Κλινικές για την  δοκιμαστική εφαρμογή του LIS τονίζοντας την υποχρεωτικότητα αναγραφής του ΑΚ σε κάθε παραπεμπτικό! Ο αριθμός των περιστατικών πράγματι  (ξανα-)μειώθηκε απο την 1^η εβδομάδα.

Επι τέλους η αυστηρή εφαρμογή του LIS

Aυτή έγινε με νέο έγγραφο ενημερώνοντας Διοίκηση, Κλινικές και Ιατρεία για την αυστηρή εφαρμογή του LIS με συγκεκριμένη ημέρα έναρξης. Δϋο μήνες αργότερα έκανε σύγκριση του αριθμού των περιστατικών πριν (με την «ήπια» εφαρμογή του LIS) και μετά την αυστηρή εφαρμογή του LIS. Τα αποτελέσματα  ήταν …απροσδόκητα:

Αναβαθμίστηκε ΟΛΗ η λειτουργικότητα του εργαστηρίου ΕΝΩ η μείωση των περιστατικών/εξετάσεων σε μηνιαία βάση ήταν κατά ΜΟ 42%!!!

Κλινικές όπως η Παθολογική Φυσιολογία, Νεφρολογική, Ουρολογική, ΑΠΠΚ, φυσικά η Καρδιολογική, η Α’ Παθολογική, Μονάδα Μεταμόσχευσης Νεφρού σημείωσαν μειώσεις ρεκόρ 61-71%. Ακόμη και η Μονάδα Εμφραγμάτων σημείωσε μείωση κατά 45%. Μηνιαία μείωση απο τις 49000 στις 29000 περίπου εξετάσεις, δηλ κατά 20000 εξετάσεις, δηλαδή με ΜΟ 10 εξετάσεις ανά ασθενή, είχε λιγότερους περίπου 2000 «ασθενείς»!!! Δεδομένου οτι η μέτρηση έγινε μετά απο την «ήπια» εφαρμογή του LIS το ποσοστό θα ήταν μεγαλύτερο!!!

Ο Διευθυντής μας άκουγε τα σχόλια στο εργαστήριο:

• Σε τι χρήματα άραγε αντιστοιχουν  οι μειώσεις για να δούμε τόσο την χασούρα του νοσοκομείου, όσο και τα έσοδα των …αποστολέων!
• Είναι αδύνατο να «πιάσουμε» τους παραπέμποντες (δεν είχαν κατά νου το μέγεθος του προβλήματας και δεν κρατήθηκαν τα παραπεμπτικά) μιας και έπρεπε να ελέγχουμε τα 100ντάδες παραπεμπτικά ΑΝ έγραφαν σωστή κλινική και ΑΝ έγραφαν παραπέμποντα..
• Τουλάχιστον να ξέραμε σε ποιά μαγαζιά, ιατρεία, ιατρούς, κ.α. «προσφέραμε» τις υπηρεσίες μας δωρεάν!
• Στα άλλα εργαστήρια τι να γίνεται άραγε;!!!

Σε σχετικό έγγραφο -που συντηρεί ακόμα και μου τόδειξε για να το δω με τα μάτια μου απο το αρχείο του- ενημέρωνε για τα στοιχεία αυτά την Διοίκηση, τον Εργαστηριακό Τομέα και την Επιστημονική Επιτροπή.

 Ίσως φανεί παράταιρο για όποιον δεν ξέρει πια τον Διευθυντή «μας», αλλά ο ίδιος μετά το αρχικό shock, περίμενε τόσο την αντίδραση  των φορέων του νοσοκομείου, όσο και των αναφερόμενων στο έγγραφό του κλινικών και ιατρείων: Ουδεμία απάντηση! Με αυτα τα δεδομένα, αντί να σκεφθεί τα ποιοτικά/ποσοτικά απρόβλεπτα μάλιστα θετικά αποτελέσματα απο την εφαρμογή του LIS, για το νοσοκομείο, τον ασθενή, το εργαστήριο ή/και δικαιωματικά- τον ίδιο, έκανε …άλλες σκέψεις :

Το εγχείρημα του εργαστηρίου είχε διακόψει η αναστείλλει μικρές η μεγάλες συνεργασίες που θα πρέπει να αφορούν α) σημαντικό (συμπληρωματικό) εισόδημα, β) εξυπηρέτηση γιατρών και ασθενών!

Μη ξεχνάμε όλο το «περιβάλλον».

Το εγχείρημα αυτό να μη ξεχνάμε οτι συμβαίνει, όσο είναι σε εξέλιξη η συνεχιζόμενη πολεμική «μηχανή» της αναχρονιστικής συντεχνίας των Βιοπαθολόγων,  με έγγραφα προς υπουργείο και παραπομπή στο ΣτΕ. Προφανώς κάθε αναβάθμιση της ποιότητας υπηρεσιών του εργαστηρίου θα …έβλαπτε την πολεμική τους τακτική!

Πρόσθετα είχαν αποσταλλεί προς υπουργείο και διοίκηση ειδικά έγγραφα των ειδικευόμενων Βιοπαθολόγων για την αδυναμία εκπαίδευσής τους στο εργαστήριο που διευθύνετο απο .. «βάρβαρο», παρότι αυτό συνέβαινε επι χρόνια στο ίδιο εργαστήριο με μη Βιοπαθολόγο διευθυντή, παρόλο που αυτό συνέβαινε την ίδια περίοδο σε γειτονικά η μη νοσοκομεία (περίπου 40!) με ομοίως «βάρβαρο» Διευθυντή!

Τέλος ακόμη και η Επιστημονική Επιτροπή του νοσοκομείου παρά τα εύσημα για την … επιστημοσύνη του, προέτρεπε το Διευθυντή «μας» …να παραιτηθεί και να επανέλθει στην Μονάδα απο όπου μετακινήθηκε!

Αξίζει πάντως να αναφέρουμε εδώ οτι μέσα σε αυτό το πολεμικό κλίμα αντίθετα ουδέποτε κλινική, ιατρείο, παραπέμπων η ασθενής (με όποια σειρά) δεν εξέφρασε οποιοδήποτε παράπονο γραπτά ή προφορικά που να αφορά την ποιότητα και αξιοπιστία του εργαστηρίου, γεγονός που αποτελεί την αρτιότερη απόδειξη της ουσίας και …ρηχής σκοπιμότητας του πολεμικού κλίματος.  Αυτό παρότι γνωρίζουμε την αλληλεγγύη που ισχύει εντός του ιατρικού κλάδου…

Για την συμπλήρωση της γενικής εικόνας να υπενθυμίσουμε την –ας πούμε ευγενικά-δυσφορία εμπορικών εταιρειών λόγω τόσο της μείωσης των αναλωσίμων, όσο των σοβαρότατων αλλαγών των αρχών συνεργασίας. Τέλος να πρσσθέσουμε την …ζήλεια των άλλων εργαστηρίων λόγω της «ανισορροπίας» της λειτουργικότητας και την συνεχιζόμενη εσω αμφισβήτηση που προαναφέραμε.

Επίλογος αυτής της ΦΑ

Ο Διευθυντής «μας» ειλικρινά χάρηκε το λειτουργικό ποιοτικό άλμα του εργαστηρίου. Κάποιος ίσως θα λογάριαζε ΚΑΙ την επαναφορία της νομιμότητας η πάλι ΚΑΙ  την σημαντική οικονομία στη λειτουργία του εργαστηρίου. Αυτός κατάλαβε οτι –δυστυχώς- ήταν …«ψιλά γράμματα» για την περίπτωση! Περισσότερο χάρηκε για την αναβάθμιση της ποιότητας της προσφοράς του προσωπικού και την ανάταση της εικόνας του εργαστηρίου.

Ταυτόχρονα ωστόσο κατάλαβε οτι οι ..απρόσμενης έκτασης «αμαρτίες» που αναδύθηκαν συνυπολογίζοντας και την αδράνεια οργάνων του νσσοκομείου, πρόσθεσαν μια σημαντική συνιστώσα σε ένα ζοφερό μέλλον, που πιθανά να περιλάμβανε και επικίνδυνες καταστάσεις. Όπως θα δούμε δεν έκανε λάθος, αν και δεν προέβλεπε την έκταση και επιπτώσεις αυτών!

Για την αφήγηση της 4^ης ΦΑ

Παπαδάκης Μάνος