Exbio Βιολογια και Κοινωνια
Μια νέα μελέτη έχει προσφέρει νέες πληροφορίες σχετικά με τη γενετική επικάλυψη μεταξύ ορισμένων ψυχιατρικών διαταραχών και μπορεί να βοηθήσει να εξηγηθεί γιατί δεν είναι ασυνήθιστο να εμφανίζονται πολλές από αυτές τις διαταραχές στο ίδιο άτομο. Οι περισσότεροι άνθρωποι που διαγιγνώσκονται με κάποια ψυχιατρική διαταραχή, τελικά θα διαγνωστούν και με άλλη (ή περισσότερες) κατά τη διάρκεια της ζωής τους. Αν και οι αιτίες των προβλημάτων ψυχικής υγείας μπορεί να είναι πολύπλοκες και να περιλαμβάνουν περιβαλλοντικές επιδράσεις, οι γενετικοί παράγοντες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Αυτή η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature, αποκάλυψε περισσότερα στοιχεία σχετικά με τις γενετικές βάσεις δεκατεσσάρων προβλημάτων ψυχικής υγείας.
Σε αυτή τη μελέτη, οι ερευνητές ανέλυσαν γενετικά και υγειονομικά δεδομένα από περισσότερα από 6 εκατομμύρια άτομα, προκειμένου να εντοπίσουν γενετικές ομοιότητες μεταξύ ψυχιατρικών διαταραχών. Περίπου ένα εκατομμύριο άτομα είχαν ψυχικά προβλήματα, ενώ τα υπόλοιπα 5 εκατομμύρια δεν είχαν επηρεαστεί. Οι ερευνητές επικεντρώθηκαν επίσης σε πέντε οικογένειες στις οποίες υπήρχαν σημαντικές διαγνωστικές ομοιότητες μεταξύ των ψυχικών προβλημάτων.
Μικρές αλλαγές στην αλληλουχία των γονιδίων μπορούν να έχουν βιολογική επίδραση και πολλές γενετικές παραλλαγές έχουν συσχετιστεί με συγκεκριμένες διαταραχές. Η εργασία αυτή εντόπισε 428 γενετικές παραλλαγές που συνδέονται με περισσότερες από μία διαταραχές ψυχικής υγείας και 101 χρωμοσωμικές περιοχές που βρέθηκαν να είναι «σημεία υψηλής παραλλακτικότητας».
Τα δεκατέσσερα προβλήματα ψυχικής υγείας μπορούσαν να ομαδοποιηθούν σε πέντε κατηγορίες με βάση τα γενετικά κοινά χαρακτηριστικά. Η ομάδα των ψυχαναγκαστικών διαταραχών περιελάμβανε την ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή, την νευρική ανορεξία και, σε μικρότερο βαθμό, τη διαταραχή Τουρέτ και τις διαταραχές άγχους. Η ομάδα των εσωτερικευμένων διαταραχών περιελάμβανε το άγχος, τη μείζονα κατάθλιψη και τη διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD). Οι νευροαναπτυξιακές διαταραχές περιελάμβαναν τη διαταραχή του αυτιστικού φάσματος, τη διαταραχή ελλειμματικής προσοχής/υπερκινητικότητας και, σε μικρότερο βαθμό, τη διαταραχή Τουρέτ. Μια άλλη ομάδα αποτελούταν από διάφορες διαταραχές χρήσης ή εξάρτησης από ουσίες, ενώ η τελευταία ομάδα περιελάμβανε τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή.
Ο υψηλότερος βαθμός γενετικής επικάλυψης παρατηρήθηκε μεταξύ του άγχους, της κατάθλιψης και του PTSD – περίπου το 90% του γενετικού κινδύνου για αυτές τις διαταραχές θεωρείται ότι είναι κοινό. Υπήρχε επικάλυψη 66% μεταξύ των γενετικών δεικτών για τη σχιζοφρένεια και τη διπολική διαταραχή.
Δεν υπάρχουν εύκολες διαγνωστικές εξετάσεις για τα προβλήματα ψυχικής υγείας, όπως εξετάσεις αίματος ή αντιγόνων. Επομένως, οι κλινικοί γιατροί πρέπει να αξιολογούν τα συμπτώματα και τα χαρακτηριστικά των ασθενών, όπως σημείωσε ο Kenneth Kendler, MD, καθηγητής στο Virginia Commonwealth University. Ωστόσο, η γενετική μπορεί να μας βοηθήσει να κατανοήσουμε πώς συνδέονται ορισμένες από αυτές τις διαταραχές.
Τώρα, αυτά τα ευρήματα θα μπορούσαν να βελτιώσουν την ταξινόμηση ή τα διαγνωστικά πρότυπα για αυτές τις διαταραχές. Τα γονίδια που εντοπίστηκαν σε αυτή την εργασία μπορούν επίσης να αποκαλύψουν περισσότερα για τους τύπους και τις λειτουργίες των κυττάρων που σχετίζονται με τα προβλήματα ψυχικής υγείας. Μπορεί επίσης να βοηθήσει τους επιστήμονες να βρουν καλύτερες θεραπείες.
Πηγές: Πανεπιστήμιο Virginia Commonwealth, Nature, https://www.labroots.com/trending/genetics-and-genomics/29972/genetics-14-psychiatric-disorders-helps-explain-diagnostic-overlap?srsltid=AfmBOooYwSbtPjj2MbZzPBK7FUiwT3QlEPQ5Od56afZulbsNTi6Qozyd