Με αφορμή την …Επανεκκίνηση της Θεσμοθέτησης Γενετιστών από την Πολιτεία

Με αφορμή την …Επανεκκίνηση της Θεσμοθέτησης Γενετιστών απο την Πολιτεία

Όπως μας ενημέρωσε ο φορέας των Γενετιστών (ΣΙΓΕ) απο 2/9/24 και ο φορέας των Βιοεπιστημόνων πολύ αργότερα (25/9/24) (ξανα-)διορίστηκε νέα επιτροπή στο υπουργείο (βλ. Υπ απόφαση Α1β/Γ.Π. οικ.45043) προκειμένου να (ξανα-)κρίνει τις αιτήσεις των ήδη υπηρετούντων στις υπηρεσίες Γενετικής (δημόσιο και ιδιωτικό  τομέα).

Δηλ. (για όσους γνωρίζουν ιστορία και ουσία: ) Για σημαντικές για την ζωή εξετάσεις/διαγνώσεις που παρέχονται στην χώρα μας απο την 10ετία του 90 (!) η Πολιτεία :

• αποφάσισε (συμβουλευτικά στο Κεντρ. Συμβ. Υγείας) το 2005 για την θεσμοθέτησή τους (περί τα 20 χρόνια αργότερα),
• εξεδωσε καθοριστικές υπουργικές αποφάσεις για την εκπαίδευση  των νέων γενετιστών και τις μεταβατικές διατάξεις των ήδη υπηρετούντων το 2017-8 (δηλ. περι τα 40 χρόνια αργότερα)
• διόρισε νέα επιτροπή κρίσης των ήδη υπηρετούντων το 2024 (δηλ. περί τα 46 χρόνια αργότερα)
• αδιαφορεί για την έναρξη της 5ετούς ειδικότητας των νέων Γενετιστών

(επειδή μάλιστα «τρέχει» και μια προσφυγή κατά τροπολογιών του υπουργείου στο ΣτΕ, ουδείς προβλέπει το μέλλον….!)

Ο (ακραία όντως) υποψιασμένος πολίτης ΑΝ (λέω ΑΝ) έβλεπε την εν λόγω Αυγουστιάτικη απόφαση και ξεπερνούσε την 1^η ρηχή ανάγνωση περί συντεχνιακής ρύθμισης, ΙΣΩΣ (λέω ΙΣΩΣ) να έμενε στο εύλογο απλοϊκό και συνάμα «τρομακτικό» ερώτημα: και με ποιό καθεστός είχαν κριθεί οι παρέχοντες αυτές τι υπηρεσίες αφού δεν υπήρχε «νομιμοποίηση»;! (σταματώ εδώ τον σχολιασμό και τα αυτονόητα συμπεράσματα). Εδώ να πω, πως δεν κρύβω και την εκτίμησή μου προς τους συναδέλφους μου που παρά το …πρωτόγονο θεσμικό πλαίσιο, προσφέρουν πολύτιμες και ποιοτικές υπηρεσίες εφάμιλλες των άλλων χωρών. Σε αυτό το απαξιωτικό καθεστώς στήριξαν από την 1^η ημέρα την διάγνωση covid, σεβόμενοι την οικονομική κριση, με συγκρατημένη στάση παρόλη την αισχροκέρδεια που «έπαιζε» (και συνεχίζεται) στην «αγορά» σε βάρος του πολίτη με ανοχή του συνόλου του πολιτικού κόσμου.

Ο άμεσα ενδιαφερόμενος νέος βιοεπιστήμονας (δηλ. οι απόφοιτοι των 4 τμ. Βιολογίας και των «νέων» τμημάτων Βιοχημείας και Βιοτεχνολογίας, Βιολογικών Εφαρμογών και Τεχνολογιών, Μοριακής Βιολογίας και Γενετικής (παν/μια Θεσσαλίας, Ιωαννίνων, Θράκης αντίστοιχα) που ενδιαφέρεται να γίνει Γενετιστής, δεν κοιτά ίσως την χρονοκαθυστέρηση που προανέφερα, αλλά αναρωτιέται : δηλ. αφού κρίνονται οι ήδη υπηρετούντες με σαφή κριτήρια τότε α) όσοι «πρέπει» να εκκινήσουν την ειδικότητα τους (σημ : διαρκεί 5 χρόνια!), β) όσοι δεν εκπληρούν τα κριτήρια ΠΟΤΕ θα εκκινήσει η εκπαίδευσή τους, ΠΟΣΟΙ θα μπορούν να μετάσχουν και με ΠΟΙΑ κριτήρια; Σημαντικά και αναπάντητα ερωτήματα με σημαδιακά ενδεικτικό το ότι θα έπρεπε να εκκινήσει η ειδικότητα των νέων απο το 2018!

Ο άμεσα έμπειρος ενδιαφερόμενος συνάδελφος για την κρίση του απο την νέα επιτροπή:  Είναι εύλογη η ανησυχία του για πολλούς λόγους με κύριο την αδικαιολόγητη κα απαράδεκτη καθυστέρηση εκ μέρους της Πολιτείας. Γιατί δεν συντηρήθηκε άραγε η 1^η επιτροπή συναδέλφων που είχε ήδη την εμπειρία και είχε ήδη κρίνει τις τότε αιτήσεις; Στην νέα επιτροπή μετέχουν άξιοι έμπειροι συνάδελφοι απο τα τμήματα ΑΕΙ και το ΕΣΥ. Ωστόσο υπάρχει και μέλος της νέας επιτροπής  με άγνωστη εμπειρία στην διαγνωστική Γενετική που ουδέποτε εμφανίστηκε σε συνέδρια Γενετικής, τον ΣΙΓΕ η την ΠΕΒ. Η εν λόγω επιτροπή καλείται να κρίνει –ουσιαστικά- την επιστημονική/επαγγελματική πορεία συναδέλφων, πολλοί εκ των οποίων έχουν πολλαπλάσια και διευρυμένη εμπειρία απο εκείνη ορισμένων μελών της επιτροπής!

Πιστεύω οτι υπήρχαν συνάδελφοι κάτοχοι της ειδικότητας της Εργαστηριακής Γενετικής εντός και εκτός χώρας, που θα μπορούσαν να στελεχώσουν κατά πλειοψηφία (έστω) την εν λόγω επιτροπή για να ξεπεράσουμε την βασική δυσκολία: τα μέλη της επιτροπής άραγε απο ποιόν φορέα κρίθηκαν για να αποκτήσουν την ειδικότητα και μάλιστα να κρίνουν το κάθε άλλο συνάδελφο; Πρέπει πρώτα να αυτοκριθούν (?!) και μετά να κρίνουν τους αιτούντες συναδέλφους!

Βλέποντας στο μήνυμα της ΠΕΒ «Η ΠΕΒ και η Επιτροπή Υγείας παρακολουθεί σταθερά το θέμα και πραγματοποιεί παρεμβάσεις με μοναδικό γνώμονα τα επαγγελματικά δικαιώματα των Βιολόγων.» αξίζει να σχολιαστεί έστω για την ιστορία :

1. Έπρεπε να υπάρχει ήδη η εντονότατη ένσταση προς υπουργείο για το ατόπημα της εξαίρεσης των τμημάτων Βιοεπιστημών απο την συμμετοχή τους, τόσο στην θεωρητική, όσο και την εργαστηριακή εκπαίδευση των ειδικευόμενων Γενετιστών. Σε ποιά χώρα και σε ποιά ειδικότητα ματασυνέβη τα τμήματα των αποφοίτων να μη μετέχουν στην μετεκπαίδευση των αποφοίτων τους; Αν δεν είναι άξια για εκπαίδευση σε κάποια –έστω- αντικείμενα της Γενετικής, τότε ας …καταργηθούν και τα σχετικά μεταπτυχιακά των τμημάτων Βιο!!! Μάλιστα ΑΝ μετάσχουν τα τμήματα Βιο τότε ΚΑΙ θα αυξηθεί και ο αριθμός των ειδικευομένων συναδέλφων (μόνο 15 βιο και γιατροί ειδικευόμενοι προβλέπονται τώρα!) ΚΑΙ θα διευκολυνθούν τα μέγιστα οι ειδικευόμενοι για να μη αλλάζουν εργαστήρια εντός η εκτός της πόλης τους για να καλύπτουν ολα τα αντικείμενα! (Σημ.: αν δει κανείς τα εργαστήρια εκπαίδευσης που καταγράφονται στο νόμο, μόνο 1 (!!!) στην ελλάδα, καλύπτει όλα τα αντικείμενα εκπαίδευσης! Δηλ. ο κάθε ειδικευόμενος θα φοιτεί πχ στην Πάτρα για κυτταρογενετική, μετά στην Αθήνα για μοριακή, κτλ.).

2. Η εκκίνηση της ειδικότητας για τους νέους έπρεπε να είναι 1^η προτεραιότητα, πλέον σε συνεργασία με τα 7 τμ. Βιοεπιστημών.  Δικαίως οι νέοι συνάδελφοι που αναμένουν να «ανοίξει» η ειδικότητα κατηγορούν ΠΕΒ και ΣΙΓΕ για λειψό ενδιαφέρον τους  για το θέμα. Επαναλαμβάνω οτι ΑΝ ξεκινήσει το 2024 θα αποφοιτήσουν το 2030!

3. Μιας και (όλοι!) λέμε για ενίσχυση του ΕΣΥ «θάπρεπε» να περιλαμβάνει ΛΟΓΙΚΑ και τις υπηρεσίες Γενετικής.  Δηλ. τόσο την ενίσχυση των ήδη υπαρχόντων εργαστηρίων, όσο και την δημιουργία νέων! Δηλ. ποια συμφέρονται άραγε εξυπηρετούνται όταν μεγάλα νοσοκομεία (πχ Ευαγγελισμός!), ολόκληρες περιφέρειες (π.χ. Πελ/σος, Κρήτη) στερούνται εργαστηρίων;

4. Στα συμφέροντα των συναδέλφων μας –αλλά και του πολίτη και του ΕΣΥ- είναι και η διεκδίκηση της Γενετικής Συμβουλευτικής(ΓΣ) : 3η βασική συνιστώσα των υπηρεσιών Γενετικής ανα τον κόσμο. Γιατί δεν ξαναθυμήθηκε η ΠΕΒ την παλαιότερη διεκδίκηση απο την ΠΕΒ της ΓΣ. Η θεσμοθέτησή της θα βελτιώσει τις υπηρεσίες υγείας, θα επιτρέψει/διευκολύνει την πρόσβαση του πολίτη στις υπηρεσίες Γενετικής ΚΑΙ θα δώσει αντικείμενο και εργασία σε πολλούς συναδέλφους. Μάλιστα με την παλαιότερη πρόταση της ΠΕΒ θα αξιοποιούντο οι συνάδελφοι απο τις Μονάδες πρόληψης Μεσογειακής Αναιμίας, γεγονός που θα κατέλυε ΚΑΙ την διαιώνιση των Μονάδων. Σημειωτέο οτι οι εν λόγω Μονάδες σταδιακά κλείνουν (αν και όλοι οι φορείς «ορκίζονται» στην σημαντικότητα της Πρόληψης), στερώντας τους πολίτες απο τις υπηρεσίες τους και συναδέλφους απο θέσεις εργασίας, με απουσία ωστόσο όποιων παρεμβάσεων απο ΠΕΒ. Πρόσφατα εκκίνησε δειλά ο ΣΙΓΕ για το θέμα αυτό με δημιουργία σχετικής επιτροπής…….

Να σημειώσουμε την …λεπτομέρεια : είναι πιο πιθανό να δημιουργηθεί ένα γραφείο Γενετικής Συμβουλευτικής σε νησιά (μεγάλα η μικρά) η σε επαρχία (που μπορεί να γίνει ΚΑΙ με μετεκπαίδευση του υπάρχοντος προσωπικού), παρά να ελπίζει κανείς –στο κοντινό ελληνικό μέλλον!- οτι θα δημιουργηθεί εκεί εργαστήριο Γενετικής! Σημειωτέο επίσης οτι για την ΓΣ απαιτείται μόνο ένα γραφείο, δηλ. μηδενικό κόστος.  Έτσι ο πολίτης που τώρα παιδεύεται με διάφορες υγιείς ή μη «επαφές» και ενημερώσεις  ή όχι από π.χ. κάποιο μαιευτήρα, θα μπορεί να έχει αρχικές συμβουλές που να αφορούν πιθανότητα για γενετικά νοσήματα η και οδηγίες για προγεννητικό έλεγχο απο τον Γενετιστή Σύμβουλο.

Η ΠΕΒ σε προεκλογική περίοδο έκανε μια έξυπνη κίνηση ζητώντας απο τα πολιτικά κόμματα την θέση τους για την θεσμοθέτηση της Γενετικής στην χώρα. Απάντησαν γενικά θετικά στην παροχή στήριξης αν θυμάμαι καλά : ΠΑΣΟΚ, μερα25, ΚΚΕ και ΣΥΡΙΖΑ με …υποσχετική για μετά τις εκλογές.  Η ΠΕΒ ωστόσο δεν επανήλθε στο θέμα και τα κόμματα «[«ευλόγως»???]» αδιαφόρησαν….

Τέλος, κάποιος απογοητευμένος από την θεσμική αφασία που ζούμε σαν «κλάδος θεσμικό φάντασμα», την αποσπασματικότητα η ανυπαρξία δράσεων από συλλογικούς φορείς, τις παταγώδεις αποτυχίες μας όπως στην «ευκαιρία»  μας με αφορμή τον μοριακό έλεγχο του Covid, την αλλήθωρη διεκδίκηση του ΝΠΔΔ κτλ, μπορεί να πει : ας γίνει οτι γίνει! Διαφωνώ –όπως φαίνεται εξάλλου- πιστεύοντας οτι έχουμε ένα διευρυμένο κοινωνικό ρόλο ως επιστήμονες ή/και ως επαγγελματίες που οφείλουμε να προασπίσουμε με όποιες δυσκολίες, τις οποίες πρέπει να ξεπεράσουμε ή να …διαπεράσουμε!

Παπαδάκης Μάνος

1/10/2024

*Ακολουθεί το αρχείο από το Υπουργείο Υγείας με τίτλο: ΘΕΜΑ: «Συγκρότηση και ορισμός μελών στην Ειδική Επιτροπή Αξιολόγησης αιτήσεων για τη χορήγηση Πιστοποιητικού Ειδικότητας στην Εργαστηριακή Γενετική, του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕ.Σ.Υ.)».