
Iσμήνη Κριάρη,Ομότιμη Καθηγήτρια Παντείου Πανεπιστημίου, Αθήνα, Ελλάδα
Μέλος της Εθνικής Επιτροπής Βιοηθικής και Τεχνοηθικής, Αθήνα, Ελλάδα. Περιοδικό Βιοηθική 9(2)
2023(Kriari, I. (2023). Bioethics and education – a symbiotic relationship. Bioethica, 9(2), 3–4. https://doi.org/10.12681/bioeth.35571).
Σταχυολογώ απο το όντως αξιόλογο άρθρο για ένα επίκαιρο και βασικό θέμα:
1.«Για τον λόγο αυτό είναι επιτακτική η ανάγκη να προσφέρεται εκπαίδευση σε θέματα βιοηθικής ήδη
από το δημοτικό σχολείο, με ειδικά παιδαγωγικά μέσα, τα οποία έχουν ήδη δημιουργηθεί στο πλαίσιο
του Συμβουλίου της Ευρώπης και της ΟΥΝΕΣΚΟ.
2.Για τον ξάδελφο που δεν έκανε την συγκεκριμένη θεραπεία, γιατί δεν υπήρχε η οικονομική
δυνατότητα, για τον φίλο που δεν βρήκε μόσχευμα για να γλιτώσει την αιμοκάθαρση, για την αδελφή
που σκέπτεται αν θα κάνει παιδιά με το ωάριο της αδελφής της, για τον παππού που είναι
διασωληνωμένος στην Εντατική μονάδα και πρέπει να αποφασισθεί η πορεία της αγωγής του.
3.Ενώ όμως παλαιότερα η απόφαση για όλα αυτά τα θέματα ανήκε στον θεράποντα ιατρό, σήμερα,
στην εποχή της αυτονομίας του ασθενούς, οι αποφάσεις θα πρέπει να ληφθούν από τον ασθενή, ή σε
περίπτωση αδυναμίας του να αποφασίσει από την οικογένειά του ή από κάποια άτομο με σχετική
εξουσιοδότηση.»
Εύλογα –πιστεύω- ερωτήματα :
Α) είναι έτοιμη η εκπαιδευτική διαδικασία (δάσκαλοι κ μέσα) οχι μόνο του Δημοτικού αλλά και του
Λυκείου για να μεταδώσει αυτές τις γνώσεις; Όσο αφορά το Δημοτικό σχετικα πρόσφατη έρευνα
(https://journal.eepek.gr/assets/uploads/manuscripts/manuf_262_pE9CNQOikr.pdf ) καταλήγει σε
εύλογα ερωτήματα παρά σε συμπεράσματα η μάλλον αναφέρονται ερωτήματα που οδηγούν σε
εύλογα συμπεράσματα για την πολυπλοκότητα και πλήρη ανετοιμότητα, τόσο των δασκάλων όσο και
των εκπαιδευτικών μέσων (βλέπε σελίδα 163 του άρθρου)!
Β) οι νέες ανακαλύψεις της Βιολογίας του ανθρώπου έχουν τροχοδρομήσει επιστημονικές και
φιλοσοφικές αναζητήσεις που δεν συμφωνούν κατανάγκη μεταξύ τους. Αν και το θέμα πχ του
Προγεννητικού ελέγχου αντιμετωπίζεται με ανοχή απο την εκκλησία, ωστόσο στο θέμα της διακοπής
μιας εγκυμοσύνης για κοινωνικούς η λόγους υγείας παραμένει ένα «καυτό» θέμα. Η εξωσωματική
γονιμοποίηση επίσης εγείρει πλήθος και ποικίλα ερωτήματα. Συνεπώς ΠΩΣ θα διδάσκονται τα
βιοηθικά ζητήματα στα θέματα αυτά?
Η καταγραφή των προβλημάτων διδακτικής και κοινωνικοποίσης των βιοηθικών ζητημάτων δεν πρέπει
βέβαια να καταλήγει σε αδιέξοδα, αλλά αντίθετα αναδεικνύοντας την συνθετότητα τους να προβάλλει
την ολιστική αντιμετώπιση στην αντιμετώπισή τους.
Μάνος Παπαδάκης 10ος 2023
Exbio Βιολογια και Κοινωνια